48. Emoties vreten energie

Buiten het verlies van je liefde, man, beste maatje en vader van je kind verlies je nog zo veel meer. Wij verliezen onze rijk gevulde toekomst(plannen). Het dynamische gezinsleven. De kans op een tweede kindje. Je veiligheid en geborgenheid. 
Vrijwel iedereen doet overkomen of het allemaal (weer) gewoon is. Het de normaalste zaak van de wereld is dat: ik alles in m'n eentje run. Voor twee personen opvoed, praktische zaken uitvoer en regel, voor mijzelf en zoontje zorg- in rouw. De enige ben die ons leven elke dag weer de moeite waard moet zien te maken. Ons zoontje straks naar school gaat en hij en ik nog meer geconfronteerd worden met het gemis. We dingen ondernemen en niet hele dagen huilend thuis zitten. En het gewoon is dat we op visite komen en hun (gezins)geluk delen. S’ avonds als ons zoontje op bed ligt komen de tranen. Het zijn te veel voorbeelden om op te noemen. Ik kan schetsen hoe gisteren is geweest en daarmee symbool staat voor hoe ik eigenlijk alle dagen ervaar:

-        Moe: Ik ben mentaal en fysiek moe maar de zorg, het plezier maken en opvoeden van ons zoontje blijft onverminderd doorgaan. Zonder iemand die het even overneemt. Ook na jaren slaaptekort, stress en verdriet. Hoe heeft Kerwin met non-stop pijn en behandelingen, heftige bijwerkingen, immens verdriet en vermoeidheid het in hemelsnaam 3,5 jaar volgehouden?! Dat ongeloof en diep respect gaat zo vaak door mijn gedachten en geeft kracht om door te zetten.

-        Boos en onmacht: Ik lees in de krant over een prof. voetballer met pijn in zijn buik die meteen een scan en operatie krijgt omdat het kanker bleek te zijn en dus meteen serieus is genomen. Mijn boosheid dat dat bij Kerwin niet het geval is geweest en de ‘wat als’ vragen die altijd sluimeren borrelen op. Of het nu een (medisch)krantenartikel is, een bejaard echtpaar of een wielrenner die voorbij komt. Het geluid van een ambulance, het zien van een camper of het eten wat hij lekker vond. Als ik hoor of lees over mensen die hun leven, of erger nog die van een ander, vergooien. Het: Wat als? En waarom hij/wij? zitten ongenadig in mijn hoofd.

-        Niet kunnen delen: Bij de kindergym blijkt wat een plezier ons zoontje heeft en hoor ik de analyse van de fysio aan die ook signaleerde dat hij werkelijk alles hoort en de kleinste dingen signaleert. Ik had dit graag met zijn vader willen delen. Ik ben in mijn eentje trots op hem. Meermaals per dag is het dat ons zoontje iets doet, zegt of meemaakt dat Kerwin ook had moeten en willen horen, zien of weten. Bezorgd mij hartzeer voor 3.

-        Flashback: Minimaal een keer per dag heb ik wel een flashback van het leed wat Kerwin al die jaren heeft doorgemaakt of zijn overlijden. Het is met geen pen te beschrijven. Vaak random maar in rust doemt het op. In de auto, tijdens het eten, in de winkel of in bed. Ik voel het letterlijk in mijn lijf.

-        Overal confrontaties: Op visite kan ik de koetjes en kalfjes verhalen die over en weer gaan lang aanhoren. Of vaak onbedoeld langs mij heen laten gaan want ik ben er met mijn hoofd gewoon niet bij. Maar op een gegeven moment is er een emotioneel limiet bereikt. Want de verhalen die ik hoor en de interactie die ik zie benadrukken ons gemis en verlies nog extra.

-        Missen man en vaderfiguur: Ons zoontje zit ook zichtbaar 'in de knoop' en wil weg van de andere mensen. Rust opzoeken. We gaan een rondje met zijn fietsje over de heide in de buurt. We lopen op een prachtig stuk en realiseer mij hoe Kerwin zou hebben meegedaan/ gearrangeerd. Dat ik normaliter was blijven zitten maar daarmee aan mijn eigen behoefte en gevoel voorbij zou zijn gegaan. Ik nu door ons zoontje was ‘geholpen’. Hetgeen Kerwin ook zou hebben gedaan. Ik mis onze samenwerking, zijn daadkracht, zijn stem, de tik op mijn billen "kom we gaan An".

-         Verdriet voor 3: Ondertussen komt de zon mooi door de bomen en zegt ons zoontje te gaan ‘mountainbiken’ over de boomstronken. Eén van Kerwin zijn dromen om samen met hem te doen. Ik weet het niet alleen maar zie ook voor mij hoe Kerwin had genoten van het moment! En hoeveel leuker het voor ons had geweest met hem. Ik voel intens verdriet voor 3 en voor Kerwin in het bijzonder want ik mag het ten slotte nog meemaken. Mijn emoties zitten so wie so continu hoog. Van bellenblaas, muziek, artikelen in de winkel, onze tuin, tv programma's, een locatie waar we langsrijden, een zonnige of juist regenachtige dag, alleen zijn of juist samen met anderen, vrijwel alles triggert mijn gemis en verdriet op het moment.  

-        Niet kunnen genieten: Bij terugkomst is er iemand die nog even onbewust inwrijft hoe leuk het is dat ons zoontje zich straks op de basisschool zo snel gaat ontwikkelen. Ondanks dat ik eerder al had uitgelegd dat dat juist niet iets is waar ik naar uitkijkt omdat het een nieuwe fase betekent die ik niet kan delen en Kerwin enorm graag had meegemaakt. "ja maar...". Hoeveel moeite ik ook doe om begrepen te worden hoe ik het leven nu ervaar en wat belangrijk voor mij is, ze kunnen het niet begrijpen want het treft ze niet persoonlijk en in het dagelijkse leven. Voor hen hebben sommige dingen misschien nog een zwart randje, voor ons in de bladzijde geheel zwart. Ik begin het op te geven. Voel mij emotioneel alleen.

-        Gebroken hart: Er vertrekken mensen en even ben ik met ons zoontje alleen en vraagt hij nog maar eens naar de bekende weg “waar is papa?” Slik. Hij weet het wel maar ik leg hem nog eens rustig uit dat papa tot groot verdriet van ons allemaal niet meer kan komen en waarom. Het breekt mijn hart meermaals per dag dat ik dit soort antwoorden moet geven en de teleurstelling en het verdriet op zijn gezichtje zie. Hij besluit, bij gebrek aan beter, vluchtig bij een andere papa een knuffel te gaan halen. Wanneer het eigen kind roept: Dat is mijn papa! en vervolgens iemand nog nonchalant over de aanstaande verjaardag begint, wat al heel gevoelig ligt, loopt mijn emmer over en trek mij terug. Gevolgd door veelal verbaasde blikken 'wat is er nu ineens? Ik zeg toch niks verkeerds?'.

-        Eenzaam: Eenmaal thuis ben ik door vermoeidheid en hoofdpijn kort af tegen ons zoontje die naar bed moet. Waar ik mij vrijwel meteen weer schuldig over voel want hij verdiend dat niet. We kijken op zijn verzoek nog wat filmpjes van papa Kerwin waarna ik alleen op de bank plof. Juist de momenten waarop je je partner, die verbonden- en geborgenheid, zo hard nodig hebt. Het zo tastbaar wordt hoe graag ik hem nog even vast had willen houden, tegen hem aan had willen liggen en dingen met hem gedeeld. 

Ons kleine mannetje

Ik merk dat ons zoontje geregeld neerslachtig is en nooit meer zo uitbundig als voorheen. Hij lachte veel en was een gezelligheidsmens, nu heeft hij vrijwel nergens zin in om naartoe te gaan, geeft hij vaak aan dat hij moe is en hoor ik zijn uitbundige lach alleen nog als ik hem aan het kietelen ben. Ik begrijp hem wel want wat heeft hij op deze manier voor band met mensen of wat levert het hem op? Ondanks dat hij zich dat niet letterlijk realiseert is het meer zelf pijniging door het zien van andere waar het leven gewoon verder gaat en er toekomst is. Het zien van vaders en hun kinderen en er geen aandacht is voor hem. En helemaal op visite zit hij er met zijn neus continu bovenop. Zijn hersentjes zijn in de war en ook moe van alle spanning afgelopen jaren, veranderingen en verdriet. Het liefst schuilen we alle twee voor deze orkaan. Maar deze heftige storm woed voor ons helaas altijd. Er is geen ontkomen aan en vergt veel van lichaam en geest. Hij moet aanzien dat kinderen papa roepen, broer of zusje hebben en aandacht krijgen. Hij moet het alleen met mij doen. Degene die nu ook niet echt de energiekste en vrolijkste is. En tegelijkertijd lijkt er niemand meer te zijn die erbij stil staat dat het voor hem heel verwarrend en verdrietig kan zijn. Ons zoontje heeft met zijn 3,5 jaar zelf het initiatief veelvuldig genomen en het voorbeeld gegeven als we op visite waren. Iemand bij de hand pakken en ergens heen lopen of op schoot kruipen. Maar het was altijd van korte duur. Daar was altijd de tussenkomst van andere kinderen, volwassen gesprekken of zelfs de mobiele telefoon. Inmiddels probeert hij het niet meer. "Ons verdriet en behoefte gaat op in de ruis, het lawaai, in het gedoe van de wereld".

Hij wil inmiddels ook buitenshuis filmpjes van papa kijken. Helemaal na het zien van andere vaders. Hij haalt juist dan of onderweg naar huis herinneringen op. Of verteld hij fantasie verhalen over wat hij met papa Kerwin heeft gedaan of zou willen doen. Hij heeft zelf bedacht om zijn papa “papa Kerwin” te noemen, hoogstwaarschijnlijk om zo het onderscheid te maken en de teleurstelling bij zichzelf te voorkomen met vrijwel iedere man in onze omgeving die ook papa heet. Maar zijn papa nooit door de deur zal komen. Zijn papa er niet is om te stoeien of hem even op schoot te trekken en het geborgen gevoel geeft. Hij is met, bijna 4 jaar oud, al tot de conclusie is gekomen dat hij alleen mij (en opa en oma's) heeft waar hij op kan rekenen. En alles vergankelijk is. Wat je onbevangen kind zijn en vertrouwen wegneemt en binden aan anderen bemoeilijkt. Dat doet mijn moederhart heel veel zeer en mijn frustratie naar de buitenwereld versterken. 

Hij heeft en kan niks aan appjes of mooie woorden. Kinderen en uiteindelijk iedereen heeft alleen iets aan daad bij het woord voegen. Vrijwel niemand die interesse toont naar hem toe. Uit eigen beweging momenten creëert om even die onverdeelde aandacht aan hem te geven om hem te laten voelen dat hij niet vergeten en om hem gegeven wordt. En dan is 6 maanden op een leven van 4 jaar een hele lange tijd. En juist in tijd van verdriet, onveiligheid gevoel en sociaal-emotioneel peuter/ kleuter ontwikkeling het de kans was om iets heel betekenisvols in het leven en voor de rest van zijn leven bij te dragen. 
 
Voor mij is het continu balans vinden in hem met tegenzin op sleeptouw nemen maar tegelijk niet voorbijgaan aan zijn gevoelens en behoeften. Op het moment vindt hij bijna geen aansluiting bij volwassenen omdat die aan zijn emoties voorbijgaan of geen besef van hebben. En ook niet bij de kinderen die, zelfs op deze leeftijd schijnbaar al onbewust, op een ander gevoel- en ervaringsniveau kunnen zitten. Hij door de Covid-beperkingen vooral volwassenen gewend is en kinderen onvoorspelbaarder en drukker zijn. Hij speelt, vaak op zichzelf, en doet zijn ding maar dat wil niet zeggen dat hij zich ook oké voelt en die gevoelens altijd kan duiden, laat staan ernaar handelen. Door gedrag en thuis vaak voor het slapengaan komen de emoties los. Het is heel bijzonder voor deze leeftijd dat hij al zo goed kan verwoorden en in zijn lichaam kan voelen wat er gebeurd. Hij is bewust, alert en sensitief met een ijzeren geheugen. Wat hele mooie eigenschappen zijn maar ook in de weg kunnen zitten. Helemaal als je niet begrepen wordt.

Ik heb Kerwin beloofd dat de geschiedenis zich niet zal herhalen. Bewust blijven kijken, niet veroordelen en niet voorbijgaan aan zijn emoties. Begrip, uitleg, onverdeelde liefde geven. Hij heeft recht op erkenning en om gezien te worden zodat hij (later) niet met het uiten van gevoelens of zichzelf in de knoop komt. Uiteraard met altijd in het achterhoofd dat ik dingen niet voor hem in moet vullen. Het voordeel is dat hij al een goede woordenschat heeft. En wat volgens de psycholoog heel bijzonder is dat hij al emoties kan benoemen en zich veilig voelt dat geregeld te doen bij mij. Door voorbeelden die ik vertelde en tijdens de sport- en speloefeningen merkte zij op dat hij goed is in oorzaak en gevolg te begrijpen en een oplossend vermogen heeft. Dat hij zich terugtrekt of opstandig wordt op het moment dat prikkels, emoties en onzekerheid hem te veel worden is daarvan een voorbeeld. Het is zaak als volwassenen hem daarin te faciliteren. Emoties te valideren en op een rustiger manier daarmee te leren omgaan i.p.v te onderdrukken en af te wijzen. 
Met pijn in het hart vallen puzzelstukjes op z'n plek. En heb ik mijn antwoord op de vraag uitchecken of accepteren. Want waarom zou hij (en ik) wel ergens heen moeten waar hij geen zin in heeft als andersom de inzet naar hem/ons er ook niet is? En we al niet overlopen van de energie en het incassatievermogen al volledig wordt aangesproken. Waar ik het voor mijzelf vast geaccepteerd zou hebben heb ik nu ook de verantwoordelijkheid voor hem. Het is nu mijn taak om meer voor ons op te komen. Omgaan met mensen waarbij hij en wij ervaren dat we worden opgenomen zoals we zijn, overeenkomstige waarden hebben en vooral waar hij écht op kan rekenen. 

Lichtpuntjes

Deze blog is niet echt positief geladen maar dat is mijn leven nu ook gewoon niet. Uiteraard zijn er ook mensen die iets liefs hebben gedaan. Dat zie ik gelukkig ook en waardeer ik des te meer! Door jezelf een eerlijk antwoord te geven op de vraag: Hoe zou ik het vinden als het mijn kind/ partner had getroffen? Samen met wat assertiviteit kan je een heel eind komen. 
En besef ik dat ik niet altijd van mijn eigen referentie uit mag gaan. Iedereen past zijn referentie schijnbaar op zijn eigen leven, opvoeding en kennis aan. Misschien wil ik wel te graag. Ben ik bang voor de toekomst. Ben ik verwend met een communicatief goede, complementaire en actieve relatie. En moet ik er op vertrouwen dat onze zoon in de loop van zijn leven voor hem waardevolle mensen om zich heen verzameld. Een vogel vertrouwd ook niet op de tak waar hij op zit. Hij vertrouwd op zijn eigen vleugels. 

Foto uit 2017 in de door Kerwin zo geliefde bergen en voor alle ellende begon. Ik schreef er toen op sociale media bij: Close to heaven, down to earth...
Toen Kerwin en ik boven waren sloot de skilift vanwege extreme weersomstandigheden en baande we samen een weg naar beneden. Nu moet ik alleen. Als ik ernaar kijk is dit hoe het voelt. Koud, grillig en eenzaam. Het voelt als een lange weg te gaan met weinig kleur. Het enige dat op deze foto niet staat is het warme, kleine handje van onze zoon in de mijne.

Reacties